Ukrayna’da haftanın özeti: 9-15 Ekim 2017

0
2928

Ukrayna ile ilgili 9-15 Ekim 2017 tarihlerinde yaşanan önemli siyasi, ekonomik ve toplumsal gelişmeler.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kiev ziyareti; Ukrayna Başsavcılığı: Rusya Duma’sı eski üyelerinden Denis Voronenkov’un öldürülmesinin arkasında Rus istihbaratı var; Kremlin: Donbas’taki çatışmalar Kiev ve ayrılıkçı güçler arasındaki görüşmeler sayesinde son bulabilir; Çek Cumhurbaşkanı’nın Kırım hakkında tepki çeken teklifi; Ukrayna’daki yeni eğitim yasasıyla ilgili tartışma devam ediyor; Budapeşte’de Zakarpattia’nın “kendi kaderini tayin hakkı” için miting; AB, Ukrayna’da yolsuzlukla mücadele için ayrı bir mahkemenin kurulmasında ısrarcı; Resmi görevlilerin ve siyasetçilerin Rusya’yı ziyaretlerini yasaklayan bir yasa tasarısı Ukrayna Parlamentosu’na sunuldu; Ukrayna’daki AB Delegasyonu: Ukrayna, Gümrük Birliği değil Ortaklık Anlaşması’na odaklanmalı; Kırım’da çok sayıda gözaltı; Ukrayna, Rusya’ya karşı bir dava daha açtı; Üzerinde Rusya’nın işgal ettiği Kırım’daki Sivastopol kentinin resmi olan yeni 200 ruble banknotları Ukrayna’da yasaklandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kiev ziyareti

Foto-Aydinhaber

Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyi 6. Toplantısı nedeniyle beraberindeki kalabalık bir heyetle bir günlük ziyaret amacıyla 9 Ekim günü Kiev’e giden, Cumhurbaşkanı Erdoğan burada Ukraynalı mevkidaşı Petro Poroşenko ile görüştü. İkili arasında kırk beş dakika sürmesi öngörülen görüşmenin üç saate yakın sürmesi dikkat çekti.

Ziyarette, iki taraf arasında dokuz ikili anlaşman imzalandı. Bunların bir kısmının iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerle ilgili olduğu bildirildi. Bunların yanında, 2010-2017 yıllarında Ukrayna ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesine yönelik bir eylem planı üzerinde anlaşmaya varıldığı açıklandı. İki ülkenin diplomatik akademileri arasında, iş birliğinin geliştirilmesine yönelik bir memorandum da imzalandı.

Ukrayna Başsavcılığı: Rusya Duma’sı eski üyelerinden Denis Voronenkov’un öldürülmesinin arkasında Rus istihbaratı var

Ukrayna Başsavcılığı, Rusya Duması eski üyelerinden Denis Voronenkov’a geçtiğimiz mart ayında Kiev’de düzenlenen suikastın arkasında Rus istihbaratının olduğuna dair delillere ulaşıldığını açıkladı.

Başsavcılık yaptığı açıklamada suikastın, Voronenko’nun eşinin eski partneri Vladimir Tyurin tarafından planlandığını, bu kişinin Rus istihbaratı ile ilişkili olduğunu söyledi.

Geçtiğimiz on beş ay içinde Kiev’de, siyasi nedenlerle olduğu düşünülen bir dizi suikast meydana gelmişti.

Kremlin: Donbas’taki çatışmalar Kiev ve ayrılıkçı güçler arasındaki görüşmeler sayesinde son bulabilir

Kremlin’in Basın Sözcüsü Dmitry Peskov, Donbas’taki çatışmaların son bulmasının Kiev ve buradaki kendinden menkul iki “cumhuriyet” arasındaki görüşmelere bağlı olduğunu, bunlardan başka aktörlerin sorunun çözümüne katkı sağlayamayacağını söyledi.

Peskov’un bu sözlerinin, Ruya’nın Donbas’taki ayrılıkçıların meşru aktörler olarak tesis edilmesine yönelik çabası ile ilişkilendirilebileceğini düşünmek mümkündür.

Çek Cumhurbaşkanı’nın Kırım hakkında tepki çeken teklifi

Kremlin yanlısı tutumu ve yaptığı absürt açıklamalarla dikkat çeken Çek Cumhurbaşkanı Miloš Zeman, 10 Ekim tarihinde Strasbourg’da Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nde yaptığı konuşmada, Kırım konusunun Avrupa’da bir savaşın fitili ateşleyebileceğini, Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımların kaldırılması ve yerine Rusya ile aktif temasların kurulması gerektiğini,  Kırım’ın Rusya tarafından işgalinin yasadışı olduğunu, buna rağmen Ukrayna’nın Kırım’dan vazgeçmesi ve bunun için Rusya’nın Ukrayna’ya tazminat ödemesini gerektiğini söyledi.

Zeman’ın sözleri büyük tepki çekti.

Çek Başbakanı Bohuslav Sobotka, Zeman’ın sözlerinin Çek Cumhuriyeti’nin dış politikası ile açıkça çeliştiğini ve bu şekilde bir açıklama yapmaya hakkı olmadığını belirtti.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin de Zeman’a tepki göstererek, Zeman’ın başkaları tarafından yönetilen bir tiyatronun oyuncusu olduğunu söyledi.

Ukrayna’daki yeni eğitim yasasıyla ilgili tartışma devam ediyor 

Foto-unian

Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin, birkaç haftadan beri Budapeşte’nin sert açıklamalarına neden olan yeni eğitim yasasıyla ilgili görüşmelerde bulunmak için Budapeşte’ye gitti. Klimkin’in burada, Macaristan’ın Ukrayna’daki Macar azınlığa Macaristan pasaportu dağıtması konusunu da gündeme getireceği belirtildi.

Bundan birkaç gün önce, Ukrayna’daki Macar azınlığın yaşadığı Zakarpattia’daki etnik Macar kuruluşlarının temsilcileriyle görüşmek için buraya gelen Macar Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto’nun, Klimkin ile burada görüşmeyi reddettiği bildirildi.

Szijjarto, Zakarpattia’da yaptığı açıklamalarda, AB ve Ukrayna arasında imzalanan Ortaklık Anlaşması’nın yeni eğitim yasası nedeniyle yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.

Yeni eğitim yasasıyla ilgili olarak, Macaristan ve Romanya’nın girişimiyle Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) de harekete geçti. AKPM, Estonyalı delege Andres Herkel’i yasa hakkında bir rapor hazırlaması için görevlendirdi.

Ayrıca, 12 Ekim’de, 54’e 11 oyla (17 boş) AKPM konu ile ilgili bir karar kabul etti. Bu karara göre AKPM, Ukrayna’dan yasa ile ilgili Venedik Komisyonu’nun tavsiyelerini uygulamasını ve yasada bunlara göre değişiklikler yapmasını istedi. Venedik Komisyonu’nun yasayla ilgili görüşünü yıl sonuna kadar bildirmesi bekleniyor.

Ukrayna’daki Bulgar azınlık temsilcileri, Macar ve Romenlerden farklı olarak, yasanın kendilerini, hali hazırda eğitim faaliyetlerini yeni yasada öngörülen şekle yakın bir şekilde devam ettirdikleri için, ciddi bir biçimde etkilemeyeceğini, ancak öğretmen ve ders kitabı sorunun devam ettiğini açıkladı.

Budapeşte’de Zakarpattia’nın “kendi kaderini tayin hakkı” için miting

Tüm bunlar yaşanırken, 13 Ekim’de Macaristan’ın başkenti Budapeşte’deki Ukrayna Büyükelçiliği’ne yakın bir yerde, Ukrayna’daki Macar azınlığın yaşadığı Zakarpattia’nın “kendi kaderini tayin hakkı” için bir miting düzenlendi.  Mitinge katılanların, Ukrayna’daki Macarlarla birlikte, Leh, Bulgar, Romen ve Ermenilerin de “özgürlüğünü” talep ettikleri bildirildi.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, bu miting nedeniyle Macaristan’ı eleştiren açıklamalarda bulundu.

AB, Ukrayna’da yolsuzlukla mücadele için ayrı bir mahkemenin kurulmasında ısrarcı

Ukrayna’daki AB Delegasyonu, Ukrayna’da yolsuzlukla mücadele için ayrı bir mahkemenin kurulmasına ihtiyaç olduğunu belirten bir açıklama yaptı. Delegasyon, bu durum için, AB’nin hakimlerin seçimleri gibi konularda yardımcı olmaya hazır olduğunu belirtti.

AB, Ukrayna’da yolsuzlukla mücadelenin başarıya ulaşması için hali hazırda var olan kurumsal yapıdan bağımsız bir mahkemenin yapılandırılmasının gerektiği konusunda ısrarcı olmaya devam etmekte.

Resmi görevlilerin ve siyasetçilerin Rusya’yı ziyaretlerini yasaklayan bir yasa tasarısı Ukrayna Parlamentosu’na sunuldu

Ukrayna Parlamentosu’ndaki bazı milletvekilleri, Ukraynalı resmi görevlilerin ve siyasetçilerin Rusya’yı ziyaretlerinin yasaklanmasını öngören bir yasa tasarısını parlamentoya sundu.

Ukrayna’daki AB Delegasyonu: Ukrayna, Gümrük Birliği değil Ortaklık Anlaşması’na odaklanmalı

Ukrayna’daki AB Delegasyonu temsilcileri, AB ve Ukrayna arasında Gümrük Birliği’nin uzun vadeli bir hedef olduğuna, Ukrayna’nın kısa vadede bu konuya değil, iki taraf arasında imzalanan ve tam anlamıyla hayata geçirilmesi için pek çok düzenlemenin yapılmasına ihtiyaç olan Ortaklık Anlaşması’na odaklanmasının yerinde olacağına dair bir açıklama yaptı.

Kırım’da çok sayıda gözaltı

11 Ekim’de, Rusya’nın işgali altındaki Kırım’da çok sayıda Kırım Tatarının gözaltına alındığı bildirildi.

“Çocuklarımız terörist değildir”

Gözaltına alınanların Hizb-ut Tahrir örgütü ile bağlantılı kişiler oldukları söylendi. Bu kişilerin gözaltına alınmasına tepki gösteren başka kişiler de aynı şekilde gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişilerin avukatlarla görüşmelerine izin verilmedi.

Bu gözaltılardan sonra, cumartesi günü yüzden fazla kişi üzerinde “tutuklamaları, ev aramalarını, talanı durdurun,” “Kırım Tatarları terörist değildir” gibi sloganların yazılı olduğu dövizlerle tek kişilik protesto eylemleri gerçekleştirdi. Bu protesto eylemleri nedeniyle de en az 34 kişi gözaltına alındı. Rus polisi bu kişilerin daha sonra serbest bırakıldıklarını açıkladı.

Ukrayna, Rusya’ya karşı bir dava daha açtı

Ukrayna, Rusya’ya karşı tarım ve sanayi ürünlerinin ithalini kısıtladığı gerekçesiyle Dünya Ticaret Örgütü nezdinde yeni bir dava açtı.

Üzerinde Rusya’nın işgal ettiği Kırım’daki Sivastopol kentinin resmi olan yeni 200 ruble banknotları Ukrayna’da yasaklandı

Ukrayna Merkez Bankası, Rusya’da yeni tedavüle giren ve üzerinde Rusya’nın işgal ettiği Kırım’daki Sivastopol kentinin resmi olan yeni 200 ruble banknotların Ukrayna para birimi, Hryvnia ile değiştirilmeyeceğini açıkladı.